Zelfsturing of samensturing ?
Leren en ontwikkelen, het is onze passie. Neem nu de volgende uitdaging:
Wat maakt dat deelnemers een training over leiderschap of samenwerking daadwerkelijk toepassen?
Je kent dat wel. Je zit in een vergaderzaaltje, met de telkens weer terugkerende pepermuntjes en een glas water voor je neus. Er is een powerpoint presentatie of een rollenspel en in het beste geval zeg je op het einde van de dag dat het interessant was en je nieuwe inzichten of een nieuwe techniek hebt geleerd.
Maar ga je die nu ook daadwerkelijk toepassen? Ga je werkelijk je gedrag veranderen? En hoe? Ga je werkelijk beter kunnen leiding geven? Beter kunnen samenwerken?
Dat is de vraag die ons bezighoudt.
Gedragspatronen zijn hardnekkige gewoontediertjes. Ze slijten in je brein, en enkel als je je erg bewust bent van wat je doet, gemotiveerd bent om te evolueren, en echt vaak oefent, zal er iets veranderen.
Dit vergt zelfsturing.
Wat bedoelen we met zelfsturing:
– openstaan voor feedback om bewuster te worden van wat je doet en wat het effect hiervan is
– reflecteren over hoe je overkomt bij de ander en , wat de impact daarvan is en hoe het de ander beïnvloedt
– jezelf in vraag stellen en open staan om een meer effecectiever gedrag te leren
– heldere en werkzame doelstellingen bepalen en daarnaar handelen
– flexibilliteit & meer keuzemogelijkheden in gedrag ontwikkelen
– de discipline opbrengen om te oefenen en te blijven oefenen
– je gedrag en je leven afstemmen op wie je wil zijn en wat je met je leven wil
Voorbeelden: rustig blijven in moeilijke situaties, een vervelende gewoonte veranderen, beter leren omgaan met emoties, leren om op een constructieve manier feedback te geven en te ontvangen, manieren vinden om met werkdruk om te gaan, oprecht connecteren met je medewerkers, …
Conclusie:
Zelfsturing is belangrijk en kost wat moeite als je wil groeien. Het komt niet uit de lucht vallen, en je omgeving heeft geen afstandsbediening over jouw gedragspatronen.
Wanneer je echter na een training terug aan het werk gaat, en jij bent de enige van je team (inclusief leidinggevende) die het geleerde oefent, zal je misschien na een tijdje gedemotiveerd geraken, of het gewoon vergeten.
Voorbeeldje: Als je wil stoppen met roken en je partner blijft verder roken, zal het moeilijker lukken. Als je samen stopt, is de kans op slagen groter.
Daarom zijn wij niet alleen fan van zelfsturing, maar ook van samensturing.
Wat bedoelen wij met samensturing:
– je laten helpen, ondersteunen en inspireren door je collega’s/leidinggevende die ook met zelfsturing met bezig zijn
– je collega’s/leidinggevende helpen, ondersteunen en inspireren in hun zelfsturing, in functie van het gemeenschappelijk doel waar jullie samen naar streven
– je zelfkennis gebruiken om, dat waar je niet zo goed in bent, laten opnemen door anderen die er beter in zijn dan jij
– samenwerking tussen mensen stimuleren en ondersteunen (en niet enkel bezig zijn met je eigen doelstelling, het eigen naveltje en snaveltje)
Dankzij samensturing groeit het team (en bij uitbreiding de organisatie) in zijn geheel. Dankzij samensturing zal de groei duurzamer zijn. Nieuwe werknemers worden als vanzelf meegenomen. Samensturing zal deel uitmaken van de organisatie. Een organisatie met een leercultuur zal bovendien veerkrachtiger kunnen omgaan met verandering. Maar net zomin als zelfsturing aandacht en moeite kost, zal ook een cultuur van constructieve samensturing niet zomaar uit de lucht vallen.
De laatste jaren horen we alsmaar meer stemmen opgaan voor samensturing, zelfsturende teams en dergelijke. Het is een beetje “in de mode”.
Wat is nu belangijker: zelfsturing of samensturing ?
Mag ik het even vergelijken met “gezond eten”.
Zo om de paar jaar verandert dat.
Er zijn visies, trends, en onderzoeken die elkaar tegenspreken.
Het ene jaar is pasta gezond. En jaren later is het een dikmaker.
Vroeger werd lever beschouwd als een superfood. Nu zijn dat Gojibessen.
Wat is dé waarheid?
Wij pleiten voor “én-én”.
Wij pleiten voor: “naargelang de context”.
Onze visie: Voor duurzame groei zijn beiden belangrijk: zelfsturing én samensturing.
Opdat deelnemers een training zullen toepassen op de werkvloer, zijn dus heel wat voorwaarden verbonden. Het hoort bij onze missie als ontwikkelingspartner om zoveel mogelijk voorwaarden in te sluiten en mee te nemen in onze trajecten.
Samensturing zonder dat individuën zelfinzicht ontwikkelen, vergt (te)veel energie of loopt vast.
Enkel zelfsturing zonder de inbedding is een samensturende dynamiek …zal na een tijd uitdimmen.
Vermits de inbedding telkens zal plaatsvinden in andere contexten, vertrekken trainingen rond samenwerking en leiderschap best vanuit maatwerk.
De magische toveroplossing bestaat nu éénmaal niet. Dat maakt leren en ontwikkelen nét zo boeiend!
“It’s what we think we know, that keeps us from learning.” (C.Bernard)
Heeft deze blogtitel jou geïnspireerd?
Dan kan je het volgende boek lezen: Zelfsturing of samensturing? Kees Schilder Joop Boukes – Academic Service, EAN: 9789462200920. Ook “Samen voor ons eigen” van Dirk Draulans (Bezige Bij – ISBN9085423821) sluit aan op het thema, maar dan vanuit een biologische invalshoek.
Of je kan ook dit blogstuk delen om anderen mee te inspireren
Wij wensen jou een bruisende herfst toe!
Meredith & het Triangisteam
